Gizem Aytekin Şahin

Makale/Derleme | 2022 | Life Sciences306 ( 2022 ) , pp.1 - 15

This study aimed to measure total aflatoxin (AF) (AFB1, AFB2, AFG1, and AFG2) and ochratoxin A (OTA) levels in dried fruit samples and to evaluate the potential dietary exposure and cancer risk to these mycotoxins in Kayseri/Türkiye. Dried fruit samples were collected between April–May 2021. A total of 11 dried grapes and apricot samples, 7 dried fig and plum samples were collected. Total aflatoxins and OTA in dried fruits were determined by ELISA method. Then, the margin of exposure (MOE) and cancer risk were calculated. Total AF was detected in dried fruit samples between 42.86%, and 100%. Between 18.18% and 57.14% of samples exce . . .eded the European Commission (EC) limits for total AF. Moreover, OTA was detected in all samples. Between 71.43% and 100% of samples exceeded the EC limits for OTA. Cancer risk due to OTA exposure was higher than total AF and it was determined that OTA exposure could pose a risk for public health (MOE Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin

Makale/Derleme | 2023 | Nutrition and Food Scienceearly access ( early access ) , pp.1 - 15

Purpose This study aims to evaluate the nutrient profile, carbon footprint and water footprint of one-month menus presented in five hospitals in Turkey and compare their environmental impacts with that of the Mediterranean diet. Design/methodology/approach The energy and nutrient content of menus were compared with recommendations of the Turkey Dietary Guidelines (TUBER) 2022. Nutrient profiles of hospital menus were evaluated using Nutrient Rich Food 9.3 (NRF 9.3) and SAIN-LIM models. The carbon and water footprints of the menus were calculated and compared with those of the Mediterranean diet. Findings Menus’ energy and nutrient c . . .ontent did not conform with TUBER 2022. The SAIN-LIM score of Hospital A (5.7 ± 1.1) was significantly higher than that of Hospitals C (4.8 ± 0.7, p = 0.001) and E (5.1 ± 0.7, p = 0.025). The carbon footprint of Hospital A was significantly lower (2.6 ± 0.3 kg CO2 eq/person/day) and that of Hospital D (4 ± 0.9 kg CO2 eq/person/day) was significantly higher than those of others (p < 0.001). While other menus were similar (p > 0.05), the water footprint of Hospital A was significantly lower (3.5 ± 0.7 L/kg, p < 0.001). In addition, if the menus were suitable for the Mediterranean diet, a reduction of 2.2–23.4% in the carbon footprint and 37.5–58.6% in the water footprint could be achieved. Moreover, menus’ carbon and water footprints were negatively correlated with NRF 9.3 and SAIN-LIM scores. Research limitations/implications The primary aim should be to ensure that the planned menus follow the dietary guidelines. In addition, it is an undeniable fact that sustainable nutrition is a complex process with many dimensions. However, it seems possible to improve the nutrient profiles of the menus and reduce their environmental footprint with minor changes to be made in food services. Practical implications It seems possible to improve the nutrient profiles of the menus and reduce their environmental footprint with minor changes. For both health and environmental impacts, food services should switch to menus suitable for the Mediterranean diet. Originality/value The findings provide new insights into hospital menus’ quality and environmental impact Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin

Makale/Derleme | 2023 | British Food Journal125 ( 3 ) , pp.1054 - 1066

Purpose There are many studies investigating people’s eating habits during the COVID-19 period, and people have been encouraged to eat healthier. Healthy nutrition is made possible by making healthy food choices and food labels are one of the tools that help consumers make healthy food choices. Therefore, the primary aim of this study was to evaluate the impact of the COVID-19 pandemic on consumers’ food label reading behaviours and their level of trust in food labels. Design/methodology/approach This cross-sectional study was conducted on 1,012 adults aged 18–65 years from seven different regions of Turkey. Participants’ food label . . . reading behaviours and their trust in food label information were assessed using an online questionnaire, and COVID-19 fear scores were determined using the fear of COVID-19 scale (FCV-19S). Findings Although not statistically significant, participants’ rate of reading food labels increased during the pandemic (65.6% vs 68.7%, p = 0.078). On the contrary, trust in label information decreased significantly (52.1% vs 43.9%, p < 0.001). In addition, increased COVID-19 fear was associated with an increased rate of food label reading and decreased trust in the label information (p < 0.001). Research limitations/implications Because of the study’s cross-sectional nature, the authors cannot provide a causal link between COVID-19 fear and food label reading behaviours and trust in food label information. However, it is difficult to investigate this causal link due to difficulties in studies of consumer behaviour and food choice (e.g. multifactorial effects and complexity). Second, because the present study’s findings were based on self-report data, there may be a risk of resource bias. Nevertheless, the authors think that this study will shed light on future studies as it is the first time that the COVID-19 pandemic has investigated consumers’ food label reading habits and their trust in food labels. Practical implications Considering the pandemic as an opportunity to change consumer behaviour, it may be useful to provide food label reading education to consumers, especially during this period. In addition, the information given on the label should be clear and understandable for a better understanding of the food label information. Furthermore, it may be beneficial to conduct food inspections more frequently and share the results with the public to increase consumers’ trust in food labels. Moreover, as the food system shifts towards a “new normal”, it is critical for policymakers to understand the changes in consumer perceptions, preferences and trust in foods. Originality/value COVID-19 fear affected consumers’ food label reading behaviours. As far as the authors know, there is no study about the effects of COVID-19 on consumers’ food label reading behaviours Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin

Makale/Derleme | 2019 | Turkiye Klinikleri J Health Sci.4 ( 3 ) , pp.348 - 357

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), günümüzde oldukça yaygın görülen nörogelişimsel bir hastalıktır. Genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin hastalık gelişiminde rolü olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar, çevresel kirleticilere maruziyetin genetik duyarlılığı olan bireylerde nörogelişimsel bozukluk riskinin artmasında rol oynayabileceğini göstermiştir. Endokrin bozucu bileşikler, bu çevresel kirleticilerin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Endokrin bozucular kısaca, “Vücutta görev yapan hormonların metabolizmasını etkileyen kimyasal maddeler” olarak tanımlanmıştır. Özellikle cıva, kurşun, bisfenol A, fitalatlar gibi çevresel . . . toksik maddelere maruz kalmanın OSB riskinin artışı ile ilişkili olabileceği ileri sürülmektedir. Özellikle prenatal ve perinatal dönemdeki maruziyetin ciddi risk oluşturduğu öne sürülmüştür. Bu çalışmada, literatürde OSB gelişim riski ile ilişkilendirilmiş endokrin bozuculardan bisfenol A, fitalatlar, dioksinler, poliklorlu bifeniller ve ağır metallerin OSB gelişimindeki potansiyel rollerinin tartışılması amaçlanmıştır Daha fazlası Daha az

Merve ÇETİNKAYA SÖNMEZ

Makale/Derleme | 2023 | Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ( 45 ) , pp.183 - 217

Kadim Anadolu Türk kültüründe doğa yerleşim dokularının biçimlenmesinde belirleyici olurken yapı bünyelerinde yer alan açık yeşil alan varlığı da daima tasarım bileşeni olarak değerlendirilmiştir. Doğa ve onun mekânsal yansıması olan açık yeşil alan tasarımları Anadolu yapı, kent kültüründe önemini korumuş alternatif kullanımlar sunacak biçimde ve farklı ölçeklerde açık mekân kurgulamaları gerçekleştirilmiştir. Anadolu yerleşmeler tarihi irdelendiğinde tüm uygarlıklarda görülen açık mekân biçimlenmeleri bir süreklilik izleyerek özgün Anadolu sentezi doğrultusunda farklı ölçek, kimlik ve nitelikte biçimlenmeler ile AnadoluTürk açık m . . .ekân kültürünü oluşturmuştur. Bu kapsamda gerek toplumsal gerek bireysel kullanımlara yönelik geleneksel açık mekanlar ve yeşil alanlar kent bütününde/kent dokusunda biçim bulmuştur. Avlular, bahçeler, korular, çayırlar, mesireler, bostanlar, dutluklar, meyvelikler bu kültürün ürünü ve belli işlevler içinde tasarlanan alanlar olarak Anadolu Türk kenti açık yeşil alan varlığını oluşturmuştur. Bu araştırmada Anadolu Türk kültüründe insan-doğa ilişkisinin belli kullanımlar doğrultusunda yorumlanması sonucunda gelişen geleneksel yeşil alanlar kavramsal olarak tanımlanmış, mekânsal, yapısal ve bitkisel anlamda gerek literatür verileri gerekse bugüne ulaşan alanlar kapsamında irdelenmiştir. Türk kültüründe görülen geleneksel açık mekân biçimlenmeleri mekânsal, işlevsel, ekolojik, sosyal, kültürel ve görsel nitelikleri ile ortaya konmuş; oluşumu ve tasarımındaki düşünsel arka plan irdelenmiştir. Yanı sıra Anadolu uygarlıklarının sentezi olan özgün açık yeşil alan tasarımı, çözümlerinin güncel tasarımlarda değerlendirilme olanakları tartışılmıştır Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin

Bildiri | 2023 | 2. Uluslararası Geleneksel Gıdalar ve Sürdürülebilir Beslenme Sempozyumu , pp.4 - 5

Aytekin Şahin G. Yöresel Kayseri yemeklerinin enerji ve besin ögesi içerikleri ile diyet kalitelerinin değerlendirilmesi. 2. Uluslararası Geleneksel Gıdalar ve Sürdürülebilir Beslenme Sempozyumu, Mersin/Türkiye, 5-6 Ekim 2023, ss. 4-5

Neşe KAYA | Neriman İNANÇ | Merve KİP

Bildiri | 2023 | 45th Espen Congress Lyon , pp.4 - 5

Rationale: This study aimed to investigate the nutritional status, eating practices, dietary intake and Mediterranean diet quality scores (KIDMED) of children and adolescents with Down Syndrome (DS) and their non-DS siblings. Methods: This cross-sectional study was carried out 57 participants divided into two groups, consisting of 34 DS individuals and 23 control siblings, in Kayseri/Turkey. Socio-demographic data, anthropometric measurements, food consumption and feeding difficulties were recorded face to face. Dietary patterns are evaluated by the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED). The physical activity was measured with t . . .he Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C). Results: The rates of overweight and obesity were higher in the DS group compared to siblings according to WHO BMI-z scores classification (p=0.002). Even using Turkish DS-specific growth curves, overweight and obesity rates were higher (p=0.041). No statistical difference was found in energy and macronutrient intake between groups. The mean KIDMED scores also did not differ between the groups but we found that most of the children with DS have moderate adherence and most siblings have high adherence to the Mediterranean diet (p=0.037). The PAQ-C scores were lower in the DS group compared to their siblings (p=0.039). Conclusion: We conclude that children and adolescents with DS have higher rates of overweight and obesity than siblings even using DS-specific growth curves despite the similar dietary patterns, energy and macronutrient intake. To prevent obesity in children and adolescents with DS, it is important to evaluate their growth and development considering nutritional needs and give specific nutritional recommendations that contribute to better dietary patterns Daha fazlası Daha az

Neşe KAYA | Aslı Gizem ÇAPAR | Merve KİP

Bildiri | 2023 | ASES INTERNATIONAL HEALTH SCIENCES CONFERENCE , pp.1 - 96

İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS) olan bireyler için besinler, semptom tetikleyicileri olarak büyük bir önem taşır. Özellikle yaşanan semptomlar ve bu semptomların ortaya çıkmasından duyulan korku, İBS hastalarının yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bununla birlikte İBS ile yeme bozuklukları arasındaki çift yönlü ilişkiye ilgi giderek artmaktadır. Bu araştırma, İBS hastalarının ortorektik eğilimlerinin, gastrointestinal sistem semptom şiddetininin ve diyet kalitesinin yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmamızın verileri 1 Haziran 2023-31 Temmuz 2023 tarihleri arasında, “online anket yöntemi” kul . . .lanılarak toplanmıştır. Hastaların enerji ve besin ögesi alımları, 24 saatlik besin tüketim kayıt yöntemi kullanılarak saptanmıştır. Verilerin toplanmasında; yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacı ile İrritabl Bağırsak Sendromu Yaşam Kalitesi (İBS-YK), ortorektik eğilimlerinin değerlendirilmesi için Ortoreksiya Nervoza-11 (ORTO-11), gastrointestinal semptomların değerlendirilmesinde ise İrritabl Bağırsak Sendromu Semptom Şiddet Skoru (İBS-SŞS), diyet kalitesinin değerlendirilmesi için Sağlıklı Yeme İndeksi-2015 (SYİ) kullanılmıştır. Çalışmaya katılan hastaların %90,91’ını kadınlar oluşturmaktadır ve %57,02’si 18-30 yaş aralığındadır. Bireylerin İBS tanısı sonrasında %70,25’i diyetinde değişiklik yaptığını ve bunların %54,11’i diyetisyen desteği aldığını belirtmiştir. En sık yapılan diyetler glutensiz, düşük FODMAP ve laktozsuz olarak belirtilmiştir. Diyet uygulayan bireylerin SYİ puanları uygulamayanlara göre daha yüksektir (p=0,013). Hastaların SYİ skor ortalamalarının 49,90±14,42 olduğu saptanmıştır. İBS’li bireylerin İBS-YK ve ORTO-11 puanları arasında pozitif ilişki bulunmuştur (r=0,2538, p=0,005). İBS-YK ile İBS-SŞS arasında negatif yönlü ilişkili olduğu bulunmuştur (r=-0,6572, Daha fazlası Daha az

Eda BAŞMISIRLI | Neriman İNANÇ

Makale/Derleme | 2022 | Progress in Nutrition , pp.1 - 96

Abstract. Aim: Early diagnosis of malnutrition is important in hospitalized children. Since the effectiveness of screening tools is still unclear, this study was conducted to assess the risk of malnutrition with PYMS and STRONGkids in inpatients children and to compare them with their anthropometric measurements. Material and Methods: In this cross-sectional study, the risk of malnutrition was determined by PYMS and STRONGkids in 222 patients aged from 1 to 16 years old. Results: According to the BMI values of the patients, 84.7% were normal and 15.3% were acute malnourished. Severe and moderate stunting was detected 8.1% and 11.3% . . .of chronic malnourished patients respectively. In the patients without acute malnutrition, the low malnutrition risk was found 55.0% of the patients with PYMS whereas 42.9% with STRONGkids. The detection rate of the moderate risk with STRONGkids (47.1%) was higher than those PYMS (22.2%). The detection rate of high malnutrition risk with PYMS (22.8%) was higher than those STRONGkids (10.1%). In the patients with acute malnutrition, PYMS could not detect low and moderate malnutrition risk. The detection rates with STRONGkids were 6.1% for low and 36.4% for moderate risk. STRONGkids’ ability to detect patients with high malnutrition risk was lower (58.3%) than that of PMYS (100%). Significant changes were determined between the patients with low, moderate and high malnutrition risk regarding anthropometric measurements by STRONGkids ( Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin | Neşe KAYA

Makale/Derleme | 2020 | Beslenme ve Diyet Dergisi48 ( 1 ) , pp.10 - 19

Amaç: Bu çalışmada, diyetisyen tarafından verilen kapsamlı bir tamamlayıcı beslenme eğitiminin annelerin bilgi düzeyi ve tamamlayıcı beslenme uygulamaları üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya henüz tamamlayıcı beslenmeye başlamamış 3-5 aylık bebeği olan 83 anne dahil edilmiştir. Katılımcılar eğitim grubu (n=42 anne ve bebek) ve kontrol grubu (n=41 anne ve bebek) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik özellikler ve tamamlayıcı beslenme konusundaki bilgi düzeyine yönelik soruları içeren anket formu kullanılmıştır. Eğitim grubundaki annelere ilk görüşmed . . .e tamamlayıcı beslenme hakkında bilgisayar destekli bir eğitim ve bilgilendirici bir kitapçık verilmiştir. Kontrol grubundaki anneler ise rutin poliklinik izlemlerinde bilgilendirilmiş ve poliklinikte kullanılmakta olan broşür verilmiştir. Anneler tamamlayıcı beslenmeye başladıklarında yapılan 2. görüşmede annelerin tamamlayıcı beslenmeye başlama nedenleri ve bebeklerine ilk olarak verdikleri tamamlayıcı besinler sorgulanmıştır. Tamamlayıcı beslenmeye başladıktan 3 ay sonra yapılan 3. görüşmede ise tamamlayıcı beslenme bilgi düzeyine yönelik sorular tekrarlanmıştır. Bulgular: Eğitim grubundaki annelerin tamamlayıcı beslenme bilgi düzeyi puanlarının kontrol grubundan daha yüksek olduğu saptanmıştır (eğitim: 20.0, kontrol: 14.0 puan, Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin | Neriman İNANÇ

Makale/Derleme | 2020 | Beslenme Ve Diyet Dergisi48 ( 1 ) , pp.31 - 42

Amaç: Artmış diyet kalitesi, Tip 1 Diabetes Mellitus’ta (T1DM) iyi bir metabolik kontrol ve azalmış komplikasyon riski ile ilişkili olabilirken, günümüzde sıkça tüketilen Batı tarzı diyetlerin düşük diyet kalitesi ve yüksek diyet asit yüküne sahip olduğu gösterilmiştir. Bu araştırmada, T1DM’li çocuk ve adölesanların diyet kalitesi ve asit yükünün saptanması ve bu parametrelerin metabolik kontrol ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya, 8-18 yaş arasında 75 T1DM’li ve 88 sağlıklı birey dahil edilmiş ve tüm katılımcıların antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Diyet kalitesinin ve asit yükünün sa . . .ptanabilmesi için 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı alınmıştır. Diyet kalitesi, Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ)-2015 ve Türkiye Beslenme Rehberi’ne (TÜBER) göre revize edilen SYİ-2015 ile değerlendirilmiştir. Diyet asit yükünün tahmini ise potansiyel renal asit yükü (PRAL) değeri ve net endojen asit üretimi (NEAP) skoru hesaplanarak yapılmıştır. Metabolik kontrolün göstergesi olarak, son ölçülen HbA1c değerleri kaydedilmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda, T1DM’li grubun diyet kalitesi (SYİ-2015: 50.5±10.2, TÜBER’e göre SYİ-2015: 45.5±9.6) sağlıklı gruptan (SYİ-2015: 43.9±10.7, TÜBER’e göre SYİ-2015: 37.8±10.9) daha yüksek ve diyet asit yükleri daha düşük (diyabetlilerde PRAL: -3.5±20.4, NEAP: 39.3±16.4; sağlıklı PRAL: 9.8±15.0, NEAP: 55.9±21.6 mEq/gün) bulunmuştur ( Daha fazlası Daha az

Gizem Aytekin Şahin

Makale/Derleme | 2023 | Food Science & Nutrition11 ( 10 ) , pp.5898 - 5907

The aim of this study is to investigate the relationship between food and cooking skills and healthy eating attitudes in college students. The demographic characteristics, anthropometric measurements, nutritional habits, attitudes toward healthy eating, and cooking and food preparation skills were questioned. 16.2% of the students have moderate, 63.5% high, and 20.3% ideally high attitudes toward healthy eating. While a positive and significant correlation was found between the total score and sub-factor scores of the “Cooking Skills and Food Skills” scale and the total score of the “Attitude Scale for Healthy Nutrition”; a negative . . . statistically significant correlation was found between the total score and sub-factor scores of the “Cooking Skills and Food Skills” scale and the frequency of consumption of fast-food, processed meat products, packaged foods, and bread types (p Daha fazlası Daha az